Sorularla Madeni Yağlar

'0W, motor yağının viskozite sınıfını ifade eder. 'W harfi Winter (Kış) anlamına gelmektedir ve solunda yer alan '0' motor yağının soğukta çalışma koşullarını gösterir. Şöyle ki 0W bir motor yağının 100 °C deki kinemetik viskozitesi en az 3,8 cST olup, -40 °C de dahi pompalanabilir durumdadır.

Antifriz içerisinde dolaştığı silindir bloğu/gömlek, devirdaim pompası, hortumlar,contalar ve peteği korozyona karşı korur. Bu nedenle 4 mevsim kullanılmalıdır. ➢ Kışın donmaya karşı gösterdiği direnci yazın hararet yapmaya karşı gösterir. ➢ Antifriz mutlaka saf su ile karıştırılarak kullanılmalıdır. En uygun karışım %50 su %50 antifiriz karışımıdır. Bu şekilde -38 dereceye kadar donma noktası indirilebilir.

Sahada antifriz donma noktasını doğru şekilde ölçmek için en uygun yöntem refraktometre kullanılmasıdır. Refraktometrenin Kullanılışı: Refraktometreyi uç kısmında bulunan numunenin damlatıldığı eğik prizmanın bulunduğu taraf ışığa bakacak şekilde gövdeden tutarak elinize alınız ve kapak kapalı konumda iken cihazın dürbün bölümünü gözünüze konumlandırıp gördüğünüz ölçüm tablosundaki değeri kullandığınız soğutucu yapısına göre okumaya çalışınız. Görmüş olduğunuz değerler net değil ise dürbünün hemen üzerindeki ayar halkasını çevirerek ölçüm tablosunu sağa sola çevirip netlik ayarı yapabilirsiniz. Tabloda açık-koyu iki faz olacak şekilde kesite denk gelen değer koruma derecesini size verecektir. Bomometre benzeri ölçüm cihazları ile yapılan ölçümler çok değişken sonuçlar verdiğinden antifiriz donma noktası ölçümünde kullanılması tavsiye edilmemektedir.

PETDER, atık motor yağı toplama organizasyonu ile Türkiye’nin dört bir yanına miktar ve mesafe gözetmeksizin bedelsiz olarak hizmet vermektedir. Atık üreticileri, bilgi almak veya yönetmelik esaslarına göre biriktirdikleri atık motor yağlarının alınması için Yetkilendirilmiş Kuruluş olarak PETDER’e www.petder.org.tr internet sitesinden, atikyag@petder.org.tr e-posta adresinden veya 0212– 220 39 99 numaralı telefondan ulaşılabilirler. Toplama işlemleri, merkezi planlama ile uydu üzerinden takip edilmekte, Avrupa Birliği Standartlarına uygun araçlar ve eğitimli personeller ile yapılmaktadır.

Otomotiv dişli yağları için kullanılan API sınıflamasıdır. Ağır şartlarda çalışan hipoid dişli tipi diferansiyeller için aşırı basıncı ve darbeli yükleri karşılayan katıklar içeren, MIL-L-2105 D şartnamesine uygun dişli yağıdır. API GL-5'te aşırı basınç katığı daha fazladır ve genellikle ağır çalışma koşullarında kullanılır. Aksi belirtilmediği sürece, API GL-4 tavsiye edilen yerlerde API GL-5 kullanılmamalıdır. Çünkü API GL-5'te fazla miktarda bulunan aşırı basınç katıkları sarı metalleri aşındırabilir.

Otomotiv Mühendisleri Derneği (SAE) , otomotiv dişli yağlarını 100°C’deki kinematik viskozite değerlerine ve düşük sıcaklıklardaki pompalanabilme özelliklerine göre sınıflandırır. Örneğin, SAE 80W-90 bir otomotiv dişli yağında '90' bu dişli yağının 100°C deki kinematik viskozitesini açıklar. Bu rakam arttıkça yağ kalınlaşır, azaldıkça incelir. '90' dişli yağının 100°C kinematik viskozitesi 13,50 ile 18,50 cST arasında iken '140' dişli yağının 100°C deki kinematik viskozitesi 24,00 ile 32,50 cST arasında olmalıdır. W (Winter=kış) harfinin solundaki rakam ise dişli yağının düşük sıcaklıklardaki performansını belirler. '80W' dişli yağının pompalanabilme sıcaklığı -26 °C iken '75W' dişli yağının pompalanabilme sıcaklığı -40 °C dir.

Emülsiyonun birim haciminde bulunan yağ miktarıdır. % olarak (yağ hacmi / total emülsiyon hacmi x 100) ifade edilir.

Emülsiyonlarda Konsantrasyon Neden Önemlidir?

Emülsiyonların ideal kullanım konsantrasyonları vardır ve bu değerler kullanılan ürünlere ve operasyonlara göre belirlenir. Emülsiyon performansı, her ürün için spesifik olarak belirlenen ideal konsantrasyon aralığında çalışmaya bağlıdır.

Emülsiyon oluştururken her zaman önce su sonra yağ ilavesi yapılmalıdır. Emülsiyon oluşturacak ideal bir suyun sertlik değeri 5-10 dH0 olmalı ve klorür seviyesi 60 ppm altında olmalıdır. Etkili bir soğutma sıvısı takibi için konsantrasyon, pH, iletkenlik değerleri günlük ölçülmeli ve çalışma limit aralığında tutulmalıdır. Emülsiyonlara ilave edilen bakteri/köpük önleyici gibi katıkların cilt ile temasından kaçınılmalı, uygun koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır. Bir emülsiyon içerisinde yabancı yağ miktarı %2’den az olmalıdır. Tezgah yüzeylerinde biriken yabancı yağlar yağ sıyırıcılar ile uzaklaştırılmalıdır. Tezgah emülsiyon tanklarında biriken talaşlar düzenli şekilde uzaklaştırılmalıdır. İşletmelerde yaşanan uzun süreli duruşlarda emülsiyonların bozunmaması için tezgahlar günde 2-3 kez sirkülasyon yaptırılmalıdır.

Emülsiyon oluşturacak ideal bir suyun sertlik değeri 5-10 dH0 olmalı ve klorür seviyesi 60 ppm altında olmalıdır.

Emülsiyon üzerinde biriken harici yağ emülsiyonun hava alamamasına (anaerobik) yol açar, dolayısıyla oksijen alışverişini önler. Hava alamayan emülsiyonda bakterilerin üremesi için ideal bir ortam oluşur. İdeal bir ortamda bir tek bakteriden 15 saat içerisinde Bir milyon bakteri üreyebilir. Bu bölünme hep aynı hızla sürmez. Konsantrasyonun sürekli düşük seyretmesi emülsiyonda bakteri üremesine sebep olur.

Manuel el pompası veya havalı pompa ile doğrudan yatağa basılabilir. Merkezi otomatik yağlama bulunan sistemlerde, gres merkezi hazneye doldurulur, gresleme noktalarına pnömatik sistem belirlenen periyotlarla otomatik olarak gres basar.

Sıvı yağ ile yağlamanın uygulama açısından mümkün olmadığı yerlerde özellikle rulmanlı yataklarda gres kullanılır.

Gresler saklama sırasında sızıntı yapmaya ve baz yağı da salınım yapmaya meyillidir. Gresten sızan yağ oranı zamanla artacak ve saklama sıcaklığına göre değişecektir. Gres, ideal olarak serin ve kuru bir iç mekânda saklanmalı ve bulunduğu ortamın sıcaklığı 30°C yi geçmemeli ve 0°C den düşük olmamalıdır. Gres toz, kir, nem veya yağmur suyu gibi kirleticilerden ve doğrudan güneş ışığına maruz kamaktan korunmalıdır.

İçerdikleri mineral yağ oranına göre 3’e ayrılır; Mineral Esaslı Soğutma Sıvıları, Yarı Sentetik Soğutma Sıvıları ve Tam Sentetik Soğutma Sıvıları. Mineral Esaslı Soğutma Sıvıları; Mineral yağ oranı %40’tan fazladır. Su ile karıştırıldığında sütlü görünümde emülsiyon oluştururlar.Yarı Sentetik Soğutma Sıvıları; Mineral yağ oranı %40’tan azdır. Su ile karıştırıldığında yarı saydam görünümde emülsiyon oluştururlar.Tam Sentetik Soğutma Sıvıları; Mineral yağ içermezler. Su ile karıştırıldığında şeffaf görünümde emülsiyon oluştururlar.

Korozyon; metal veya metal alaşımlarının oksitlenme ve diğer kimyasal etkilerle aşınma durumuna ve bu reaksiyonun sebep olduğu zarara verilen addır. Bu etki sonucunda metaller metalik özelliklerini kaybedebilir ve işin yapıldığı tezgah veya parça kullanılamaz duruma gelebilir.

Parçanın yüksek sıcaklık veya açık havaya maruz kalması, uygun olmayan su kullanımı, düşük konstransyonlarda çalışma ve düşük pH değeri başlıca korozyon sebepleri arasındadır.

Araç 'stop' konumunda ve düz bir zeminde olmalıdır. Motor yağı sıcakken boşaltılmalıdır. Motor karterindeki eski yağın tam olarak boşaldığından emin olunmalıdır. Karter tapası açılarak yağ boşaltılmışsa tapa tekrar yerine takıldıktan ve yeni yağ ikmali yapıldıktan sonra yağ kaçağı olmadığından emin olunmalıdır.

Motor yağının bozuk olup olmadığını kesin olarak anlamak için yağın laboratuvar koşullarında fiziksel ve kimyasal olarak analiz edilmesi gerekmektedir.

Sentetik yağlar bir çok bakımdan mineral yağlara göre daha üstün özelliklere sahiptir. Uzun ömür bunlardan biridir ve genel prensip olarak sentetik yağların mineral yağlara oranla daha uzun yağ değişim aralıklarını sağladığı söylenebilir. Bununla birlikte yağ değişim aralıklarını araç üreticileri (OEM'ler) bir seri test sonrasında belirlemektedir, bu değişim aralıklarına uyulması ekipmanın sağlığı açısından en doğru olanıdır.

Motor yağının görevlerinden birisi de çalıştığı sistemleri temiz tutmasıdır. Kaliteli bir motor yağı, içeriğindeki deterjan-dispersan katıkları sayesinde, motorda oluşan kurum parçalarını dağıtarak bünyesine alır, metal yüzeylere yapışmalarını engeller. Bu nedenle motor yağı kirlenerek rengi kararır. Dolayısıyla kirli görünen motor yağı görevini iyi yerine getiriyor demektir.

Sentetik esaslı yağlar kimyasal yolla elde edilen yağlardır. Geleneksel yolla elde edilen mineral yağların performans olarak yeterli olamayacakları uygulamalarda yağlamayı yapabilmek amacıyla üretilirler. Sentetik esaslı yağlar minerallere oranla yüksek sıcaklıklarda daha üstün koruma, düşük sıcaklıklarda daha kolay akıcılık ve pompalanabilme, Aşırı basınç altında daha kararlı film mukavemeti ve zor çalışma koşullarında daha uzun değişim aralığı sağlarlar.

Sentetik yağlar ileri teknoloji ile ve çok karmaşık işlemlerden geçerek üretildiği için maliyeti mineral yağlara göre daha yüksektir. Bu da ürünün fiyatını etkilemektedir.

Metal işleme operasyonlarında (torna, freze, delik delme vb.) gerçekleşen talaş kaldırma işlemlerinde kullanılmak üzere su ile karışarak emülsiyon yapabilme kabiliyetine sahip sıvılardır. Emülsiyon oluştururken her zaman önce su sonra yağ ilavesi yapılmalıdır. Yapılacak ilavelerde sadece yağ veya sadece su eklenmemelidir.

Soğutma sıvısı seçimi yapılırken işlenen malzeme, operasyon ve çalışma şartları göz önünde bulundurularak ve bu sıvılardan istenilen performansları elde edebilmek için değişik özelliklerde formüle edilirler. Kullanım alanları çok geniştir. Bazen yağlayıcılık ön plandadır, bazen soğutma özelliği veya talaş kaldırma özelliği daha önemlidir.

Viskozite, akışkanın akmaya karşı gösterdiği direncin ölçüsüdür. Akmazlık olarak isimlendirilir. Viskozite sayesinde basınç altında iki yüzey arasında yağ filmi oluşur ve sistem parçalarının aşınmadan uzun yıllar çalışması sağlanır.

Yağ ambalajı üzerinde yazan bilgiler yağın performansı ile ilgili önemli ip uçlarını içerir. Ambalaj üzerinde genel olarak 5 konuda bilgi bulunmalıdır. Bunlar; markası, içeriği (mineral, sentetik veya sentetik bazlı olması), viskozite sınıfı (5W-30, 10W-40 gibi), uluslararası performanslar (API CK-4, ACEA C3 gibi), OEM performansları (MB-Approval 228.51, Volvo VDS-4, VW 504 00 / 507 00 gibi).

Yağlamanın amacı iki yüzeyi birbirinden ayırarak sürtünmeyi azaltmak, yüzeyleri kayganlaştırarak hareketi kolaylaştırmak, soğutma yapmak, yüzeyler arasında film oluşturarak aşınmaları en aza indirmek ve korozyonu önlemektir.